Varikozun risk faktorları, onu yaradan səbəblər
Varikozun risk faktorları hansılardır?
Varikozun risk faktorları bir neçə qrupa bölünür:
- Varikoz damarlarının inkişafında əsas rollardan biri genetik meyillikdir. Valideynlərdə varikoz xəstəliyi varsa, genetik meyillilik faktorunun olması riski daha çoxdur.
- Qadınlarda hamiləlik və doğuş varikoz damarlarının inkişafı üçün risk faktorudur. Hamiləlik dövründə, qeyri-sabit hormonal fona görə damarların divarları dəyişikliklərə məruz qalır. Damar divarının nazikləşməsi ayaqların varikoz damarlarına səbəb ola bilər. Ayrıca hamiləlik vaxtı intensiv olaraq böyüyən uşaqlıq damarlara çoxlu təzyiq göstərir, nəticədə ayaqlarda qan axını çətinləşir. Statistikaya əsasən, ilk hamiləlikdən sonra qadınların 25-30% -də varikoz damarlar yaranır. Gələcək hamiləliklərin planlaşdırılması zamanı bu faktor mütləq şəkildə diqqətdə saxlanılmalıdır, çünki hər bir sonrakı hamiləlik varikoz damarlarının sayını daha da artırır.
- Həyat tərzi və peşə fəaliyyəti də varikoz damarların inkişaf etməsi üçün əsas faktorlardan biridir. Oturaq həyat tərzi və ya əksinə uzun müddət ayaqüstə dayanaraq vaxt keçirən insanların damarlarında qan durğunluğu yaranır. Ağır fiziki iş insanların ayaq damarlarının vəziyyətinə mənfi təsir göstərir və varikoz xəstəliyinin damarlarda meydana gəlməsinə səbəb olur.
- Bədən çəkisinin normadan yüksək olması varikoz damarlarının inkişafı üçün ağır və sübut edilmiş bir risk faktorudur. Bədən çəkisinin yüksək göstəricisində fiziki qüvvə tolerantlığı azalır. Buna görə də bədən çəkisi çox olan insanlar az fəaliyyətli həyat tərzinə keçmiş olurlar.
- Varikoz damarların inkişafında müəyyən dərmanların qəbul edilməsi də nəzərə alınmalıdır. Beləliklə, hormonal kontraseptivlər damar divarına mənfi təsir göstərə bilir və xəstəliyin inkişafı üçün köməkçi fon yarada bilərlər.
- Yaş həddinin damarlarda varikoz xəstəliyinin inkişafında əhəmiyyəti varmı? Əvvəllər bu patologiya ilə xəstələrin orta yaşı 40-45 idisə, indi bu rəqəm 30-35 ilə başlayır.
Göstərilən risk faktorlarından birinin sizdə mövcudluğu ayaqlarda varikoz damarlarının ortaya çıxacağına zəmanət vermir, lakin klinik simptomlarla birlikdə (ağırlıq, yorğunluq, günortadan sonra ayaqların şişməsi) məsləhət almaq üçün həkim-fleboloqa müraciət etmək və müalicə üçün lazımi tədbirləri görmək lazımdır.