Ayaqlarda genişlənmiş varikoz damarlar

Genişlənmiş damarlar necə yaranır?

Genişlənmiş damarlar çox vaxt ayaqlarda əmələ gəlir. Ən çox varikoz xəstəliyi ayaq damarlarına təsir edir, lakin bu xəstəlik digər orqanlarda da yarana bilər (məsələn, hemoroy – düz bağırsağın damarlarının varikozudur). Beləliklə, diaqnoz qoyarkən venoz sistemin ümumi vəziyyətini nəzərə almaq lazımdır. Həmçinin irsi faktora xüsusi diqqət yetirilməlidir. Beləliklə, genetik meyilli insanlarda (valideynlərin ayaqlarında varikoz damarları varsa) varikoz damarların inkişaf riski daha çoxdur. Bu vəziyyətdə xəstəliyin qarşısının alınmasına xüsusi diqqət yetirmək lazımdır ki, varikoz damarlarının inkişafı ilə erkən mərhələdə müalicəyə başlanılsın.

Ayaqda varikoz damarların inkişafına hansı amillər təsir göstərir?

• Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, genetik meyillilik varikoz damarlarının inkişafında böyük əhəmiyyətə malikdir. Müraciət zamanı həkim-fleboloq pasiyentin yaxınlarında varikoz xəstəliyinin olması barədə məlumatları diqqətlə toplayır.
• Oturaq işi bir sıra xəstəliklərə, məsələn, osteoxondroz, görmə qabiliyyətinin azalması, hemoroyun inkişafı və s. səbəb ola bilər. Uzun müddət passiv həyat tərzi ayaqlarda varikoz xəstəliyinin inkişafı üçün təkanverici bir faktordur. Bu vəziyyət uzun müddət oturma mövqeyində ayaqların venoz axınının pozulması ilə bağlıdır. Tədricən, səthi damarlardakı təzyiq artır və zamanla onlar genişlənir.
• Pasiyentin yaşı da varikoz damarlarının inkişafında rol oynayır. Uşaqlarda varikoz xəstəliyi demək olar ki olmur, lakin 20 ildən sonra xəstəliyin ilk klinik əlamətləri, “ulduzcuqlar”ın görünüşü, genişlənmiş kapilyarlar, ayaqlarda yorğunluq şikayəti müşahidə oluna bilər. Xüsusilə bu hal gənc qızlara aiddir (fonda hormonal dəyişikliklərə təsir göstərir).
• Hamiləlik, doğum və ya hormonal preparatların qəbul edilməsi damar divarının elastikliyini azaltmağa kömək edə bilər, nəticədə bu da ayaqlarda varikoz damarların inkişafına səbəb ola bilər. Buna görə də, oral hormonal kontraseptivlər yalnız həkimlə məsləhətləşmədən sonra təyin olunmalıdır.